معرفی روش تحلیل محتوا
وقتی شخصی قطعهای از «متن» را میخواند یا میشنود، نه تنها تلاش میکند معنای واژهها را بفهمد، بلکه درصدد است که مقاصد نویسنده یا سخنگو را نیز استنباط کند. از این روی به «تحلیل» آن متن می پردازد. علت این تحلیل نیز آن است که پارهای از جملهها یا قطعهای از گفتارها را از نظر معنا نمیتوان فهمید، مگر اینکه انسان بداند چه کسی؟ درباره چه چیزی؟ در چه مکانی؟ در چه زمانی؟ برای چه مخاطبی؟ و چرا؟ این مطلب را بیان کرده است.
توجه به این امور که همان فرایند معکوس تکوّن و ایجاد یک متن است، «تحلیل» نامیده می شود که در لایه ها و سطوح مختلفی همچون؛ «تحلیل متن» (Textual Analysis) و «تحلیل محتوا» (Content Analysis) و «تحلیل گفتمان» (Discurs Analysis) تحقق پیدا می کند که هر کدام در حوزه خاصی از علوم کاربرد دارند.
به ادامه مطلب مراجعه شود
مقاله بسیار خوبی از دوست عزیزم دکتر میثم لطیفی
در خصوص انواع روش های تدبر در قرآن و کاربست های مدیریتی آن
متن سخنرانی استاد طاهرزاده در خصوص ماه رجب که مطالعه آن به همه علاقه مندان، بویژه دانشجویان رشته علوم قرآن و حدیث توصیه می شود.
فراتر از اصل موضوع که بیان اهمیت و جایگاه و فضائل ماه رجب است، یکی دیگر از نکات قابل تأمل در این سخنرانی، آموزش چگونگی تأویل روایات و روش نقد احادیث بواسطه عرضه به قرآن کریم، تاریخ اسلام و دیگر روایات مشابه یا خانواده احادیث است.
به همین دلیل مطالعه این متن به دانشجویان این رشته توصیه می شود.!!!
دریافت
عنوان: فضائل ماه رجب - استاد طاهرزاده
فایل پیوست شده، سیر نگارش تفاسیر قرآن کریم با رویکرد شیعی است. در این فایل فهرست کاملی از تفاسیر بر اساس زمان نگارش به همراه توضیحات اندکی در خصوص مؤلف و تفسیر درج شده که برای دانشجویان علوم قرآنی جهت تحقیق و پژوهش بسیار مفید است.
جهت دانلود کلیک کنید.دریافت
جمعبندی
در نهایت به عنوان نگاهی کلی و تدبر گونه بر سوره ناس، باید گفت که این سوره قصد دارد تا به تمامی مسائلی که «انسان بما هو انسان» و «انسان» به معنای مطلق و عام آن در طول زندگانی و حیات خود جهت رشد و کمال بدان نیاز دارد بپردازد.
از این رو، نام سوره «ناس» گذاشته شده تا همگان متوجه آن باشند که مسائل مطرح شده در این سوره، تنها به گروه خاصی از انسانها اختصاص نداشته و همگان را دربر می گیرد. لذا حتی اگر کسی اعتقادی به خدا و قرآن هم نداشته باشد، همچنان می تواند از این سوره به عنوان الگویی جهت رشد و پیشرفت استفاده کند، با این تفاوت که می بایست برای نیازهای خود، به دنبال منبع قدرت دیگری جز خداوند باشد. آیا چنین منبعی وجود دارد؟؟؟
جهت مشاهده فهرست برخی دیگر از مقالات اینجانب می توانید به لینک ذیل مراجعه نمائید.
ان شاءالله به تدریج دیگر مقالات نیز درج خواهند شد.
فهرست مقالات نگارش یافته با استفاده از روش تحلیل محتوا
الگوی مدیریت بحران های سیاسی ـ اجتماعی از منظر امیرالمؤمنین علی (ع)
شخصیت شناسی معاویه در کلام امیرالمؤمنین علی(ع)
جایگاه نماز در اندیشه امام رضا(علیه السلام)
ساختار نظام مند مفاهیم و گزاره های اخلاقی در سوره اسراء
رهاوردهای استفاده از روش «تحلیل محتوا» در فهم احادیث
2. تحلیل محتوایی سوره ناس
اگر واژگان سوره را به خوبی واکاوی کرده و سوالات جزئی و کلی دقیقی از سوره پرسیده باشیم، نیمی از مسیر فهم سوره را طی کرده ایم. (نصف الجوابِ فهم السوال)
سوره ناس را می توان به لحاظ ساختاری به دو بخش تقسیم کرد:
به ادامه مطلب مراجعه شود
مقدمه
پیش از طرح هرگونه بحث، ذکر نکات ذیل ضروری است:
1- هدف از نگارش این مطالب، طرح برداشت هایی تدبرگونه از سوره ناس است که در ذهن مؤلف ایجاد شده و اکنون قصد دارد تا جهت صحت سنجی و کشف نقاط قوت و ضعف، با دیگران به اشتراک بگذارد. لذا از همین ابتدا، از همه خوانندگان عزیز تقاضا می شود تا متن ذیل را با دیده ای انتقادی بخوانند.
2- در عنوان تعمداً واژه «تدبر» را به کار بسته ام تا بر این نکته تأکید کنم که میان تفسیر و تدبر تفاوت های بسیاری وجود دارد. تفسیر یک وظیفه تخصصی ویژه عالمان دینی است که کلامشان مرجع و منبع دیگران می تواند باشد، اما تدبر یک وظیفه همگانی است که کاربست آن در زندگانی شخصی افراد و تلاشی در راستای ورود بیشتر قرآن به متن زندگی بشریت است.
3- مبنای تدبر و هرگونه فهمی از قرآن، مراجعه به نص قرآن و تفاسیر است. بر این اساس هم در نگارش و ایجاد تدبر و هم در خوانش و فهم و نقد تدبر، لازم است مؤلف و خواننده هر دو به تفاسیر مراجعه کرده و سپس به گفتگو با یکدیگر بنشینند. لذا تلاش کرده ام تا حد امکان کلام خود را مستند نمایم و از خواننده گرامی نیز تقاضا دارم پس از مطالعه تخصصی تفاسیر مربوطه، به نقد بنشیند.
.................